Nhân giống bơ
Nhân giống bơ
Cây bơ có thể nhân giống bằng hạt, chiết, cắm hom cành hoặc hom rễ và ghép.
Nhân giống bằng hạt nhiều biến dị, thường cho quả kém chất lượng và phải trồng 5 – 6 năm mới cho quả, vì vậy hiện nay không dùng trong sản xuất mà chỉ để lấy gốc ghép.
Cành chiết và cành cắm khó ra rễ, cần có thêm chất điều hòa sinh trưởng như NAA, Cytokinin.
Phương pháp nhân giống bơ phổ biến hiện nay là ghép, có thể ghép theo nhiều cách nhưng tốt nhất là ghép nêm.
Ương cây gốc ghép: Hạt bơ to và nhanh nảy mầm nên dễ ương. Lấy hạt từ quả đã chín, không nhiễm bệnh, quả còn tươi, của giống nào cũng được, tốt nhất là nhóm Goatemala. Nhúng hạt vào nước nóng 50°C trong 30 phút trước khi ương. Đặt hạt trên luống ương, giỏ tre hoặc bầu nilông. Trên luống ương thành 2 hàng cách nhau 50 cm, hạt trên hàng cách nhau 30 cm, mỗi luống chỉ ương 2 hàng để dễ thao tác.
Giỏ tre hoặc bầu nilông cần tương đối lớn, kích thước rộng 30 cm x cao 40 cm, chứa khoảng 5 – 7 kg đất. Khi đặt hạt lấp đất để đầu nhọn lên trên, có thể cắt đầu nhọn khoảng 1 cm để hạt mau nảy mầm. Luống hoặc bầu ương cần che bớt ánh sáng và tưới ẩm thường xuyên. Hạt mọc mầm sau 3 – 4 tuần lễ, chậm nhất tới 2 – 3 tháng. .
Khi cây con mọc được 10 – 12 tháng, đường kính gốc 10 – 12 mm là ghép được, nên gieo hạt vào tháng 5 – 6 để đầu mùa mưa năm sau ghép là tốt nhất.
Chọn cành ghép: Cành ghép cần chọn ở những cây tốt đã cho nhiều quả, quả to, đẹp và chất lượng tốt. Cành ghép nên ở phía ngoài tán cây có nhiều ánh sáng, khi còn đang ở cuối thời kỳ nghỉ, mắt đã phồng lên nhưng chưa ra lá non. Cắt ngọn cành dài 10 – 15 cm để làm cành ghép.
Cách ghép: Cách ghép tốt nhất là ghép nêm. Khi vót nêm ở cành ghép cần vót cả 2 bên dài khoảng 4-5 cm, nếu vót nêm ngắn dễ bị trượt ra khỏi chỗ chẻ ở gốc ghép vì gỗ non của bơ có chất nhớt. Sau khi ghép được 3-4 tuần lễ, chỗ ghép đã liền, mầm ghép đã nảy thì tháo dây buộc, cắm cọc để chống đỡ chồi mầm cho khỏi gãy. Cắt bỏ các chồi mọc ở gốc ghép.
Sau khoảng 6 tháng cây ghép nếu sinh trưởng tốt đã có thể trồng được nhưng để khoảng 10 – 12 tháng trồng đảm bảo hơn.