CÂY VẢI THIỀU
CÂY VẢI THIỀU
Vải thuộc nhóm cây ăn quả nhiệt đới có nguồn gốc từ miền Nam Trung Quốc.
Ở Việt Nam, vải là cây ăn quả đặc sản của miền Bắc (nó thường được trồng từ Hà Tĩnh trở ra Bắc). Đây là loại cây ăn quả lâu năm có giá trị dinh dưỡng và giá trị kinh tế cao. Quả vải ăn tươi có vị thơm ngọt, có tác dụng giải khát rất tốt. Ngoài ra, quả vải còn được sấy khô, làm đồ hộp, chế biến nước ép trái cây... Sản phẩm từ quả vải được tiêu thụ mạnh ở thị trường trong nước và trên thế giới.
Vỏ quả vải, thân cây và rễ vải có nhiều Tananh, có thể dùng làm nguyên liệu trong công nghiệp. Hoa vải là nguồn mật có chất lượng cao. Cây vải có tác dụng làm cây chắn gió, cây bóng mát, cây cảnh... nhờ có tán cây cao lớn, xum xuê và xanh rợp. Trồng vải ở nơi đất đồi có tác dụng phủ xanh đất trống - đồi núi trọc, chống xói mòn, bảo vệ được môi trường.
Trồng cây vải thiều mang lại thu nhập cao so với các loại cây ăn quả khác.
So với các giống:
Vải chua, vải lại thì vải thiều có chất lượng ngon hơn nên có giá trị thương phẩm cao hơn. Ngoài vùng Thanh Hà (Hải Dương), Lục Ngạn (Bắc Giang) thì vải thiều còn được nhân giống để trồng ở nhiều nơi khác, tuy nhiên chất lượng không thể bằng khi trồng ở hai vùng trên.
Tán cây vải thiều hình tròn bán cầu, lá nhỏ, phiến lá dày và bóng, phản quang. Chùm hoa và nụ không có lông đen như vải chua, trong lượng trung bình 25 - 30g/quả. Tỷ lệ phần ăn được cao (70 - 80%), chín đầu tháng 6 đến đầu tháng 7 dương lịch.
Với cây vải, mùa hè cần có nhiệt độ cao, còn mùa đông cần có một thời gian ngắn mát lạnh. Thời kỳ nhiệt độ hạ lấp tạo điều kiện ức chế mầm mùa đông, làm cho cành thu sung sức, tích lũy được nhiều dinh dưỡng giúp xúc tiến quá trình phân hóa mầm hoa. Nói chung, nhiệt độ thích hợp nhất cho sinh trưởng của cây vải là 20 - 29°C. Nhiệt độ thích hợp cho vải ra hoa, thụ phấn là 18 - 24ºC. Nhiệt độ quá cao hay quá thấp đều bất lợi cho cây vải sinh trưởng.
Nhiệt độ xuống -2°C là giới hạn cây vải bị hại. Cây vải chịu khô hạn giỏi nhưng lại chịu úng kém. Lượng mưa tốt nhất cho vải từ 1250 . 1700mm/năm.
Cây vải cần ánh sáng chiếu quanh năm. Ánh sáng đầy đủ thì vài mới sinh trưởng khoẻ. Thời kỳ hình thành và phân hóa mầm hoa, thời kỳ quả phát triển... cây vải càng cần nhiều ánh sáng. Nhưng khi hoa nở mà ánh sáng quá mạnh, nhiệt độ quá cao, không khí khô thì vòi nhị dễ bị teo dẫn đến mất khả năng thụ phấn.
Cây vải không kén đất. Tuy nhiên, để cây vải sinh trưởng tốt, nên trồng vải trên đất phù sa có tầng đất dày, chua nhẹ, độ pH từ 6 - 6,5. Ngoài ra, có thể trồng vải trên đất đồi thuộc loại phù sa cổ, sa thạch, phiên thạch.