Xử lý ra hoa cho cây dứa
Kỹ thuật điều khiển dứa ra hoa
Có nhiều cách để điều khiển dứa ra hoa, kết quả trái vụ, rải vụ như các biện pháp trồng trọt, biện pháp tác động cơ học, biện pháp tác động bằng các chất điều hòa sinh trưởng thực vật...
Đối với các vườn dứa nhỏ, quy mô gia đình, trồng loại dứa Queen là chủ yếu có thể sử dụng biện pháp "đạp cuốn" để tạo cho cây ra hoa và thu hoạch trái vụ. Biện pháp này khá tốn công lao động nên khó có thể sử dụng ở những vườn dứa trồng tập trung hoặc những nơi trồng giống dứa Cayenne là giống có khả năng phát triển mạnh.
Biện pháp sử dụng hóa chất để điều khiển dứa ra hoa theo ý muốn được quan tâm nhiều nhất và biện pháp phổ biến ở hầu hết các vùng trồng dứa của Việt Nam cũng như thế giới. Vấn đề là, các loại hóa chất sử dụng cho mục đích này đều là những chất điều hòa sinh trưởng, chúng chỉ có thể phát huy tác dụng tốt trên cơ sở cây trồng có đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.
Do vậy việc sử dụng đầy đủ, cân đối các loại phân bón luôn là yếu tố quan trọng không những nó tác động đến năng suất, chất lượng quả, mà còn cả đến hiệu quả của quá trình sử dụng các chế phẩm xử lý bằng Ethrel và đất đèn là 2 biện pháp hay được điều khiển quá trình ra hoa. Thông thường chỉ sử dụng các chất điều khiển ra hoa khi dứa Queen đã được trên 20 lá, dứa Cayenne ở giai đoạn 38 - 40 lá trở lên nếu xử lý sớm, trước giai đoạn này, cây còn non, chưa tích lũy được đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết, quả sẽ nhỏ, chất lượng quả cũng không cao. Cũng không nên xử lý hóa chất ra hoa đối với dứa muộn sau tháng 9. Làm như vậy khi cây ra hoa gặp rét quá không lớn được.
Có khá nhiều loại chế phẩm điều hòa sinh trưởng có thể sử dụng cho mục đích điều khiển ra hoa, đậu quả đối với dứa như NAA; 2,4D, HH... Trên thực tế, sử dụng nhất.
Xử lý cho dứa ra hoa bằng đất đèn (CaC2) có thể được tiến hành theo 2 cách: xử lý khô và xử lý ướt. Để xử lý khô, người ta thường đập đất đèn thành những hạt nhỏ (kích thước bằng hạt đậu ván), bỏ vào nõn cây dứa, mỗi nõn bỏ 1 viên. Cũng có thể nghiền đất đèn thành bột rồi cho vào đỉnh cây, mỗi cây cho khoảng 1 thìa cà phê. Đây là biện pháp rất dễ làm nhưng tấn công. Nên tiến hành xử lý cho cây vào chiều tối hoặc sau những cơn mưa để nõn dứa có nước, phản ứng chuyển hóa từ đất đèn thành axetylen dễ xảy ra, tạo ra hiệu quả kích thích cây ra hoa.
Trong phương pháp xử lý ướt, người ta hòa đất đèn vào nước tạo thành dung dịch rồi để vào nõn dứa hoặc phun lên toàn bộ lá của cây.
Cần đặc biệt chú ý trong thao tác này, vì khi đổ đất đèn vào nước sẽ tạo ra axetylen. Đây là phản ứng tỏa nhiệt mạnh và axetylen là một chất khí dễ nổ nên phải pha trong bình kín, chịu nhiệt và chịu áp suất để phòng tại nạn. Lắc kỹ bình khoảng 5 - 10 phút rồi sử dụng bình phun thuốc trừ sâu để phun hoặc nhỏ cho cây. Nồng độ dung dịch pha chế khoảng 5%o tương ứng với lượng đất đèn 20 - 25kg/ha (trong trường hợp phun) và 7- 10kg/ha (trong trường hợp nhỏ dung dịch vào nõn cây). Nên xử lý cho cây vào lúc trời râm mát, xử lý 2 - 3 lần, mỗi lần cách nhau một tuần để tăng hiệu quả hấp thu axetylen của cây.
Có thể sử dụng Ethrel loại 480g/1 của Pháp hoặc loại 1 400g/1 của Trung Quốc để xử lý ra hoa trái vụ cho dứa. Đối với dứa chế phẩm này có thể phun dung dịch Ethrel nồng độ 500ppm kết hợp với urê 5% lêntoàn bộ lá hoặc nhỏ vào nõn cây. Lượng Ethrel sử dụng càng nhiều, tỷ lệ dứa ra hoa càng cao. Khi sử dụng 4,0 lít/ha Ethrel thì tỷ lệ ra hoa của dứa Queen có thể đạt xấp xỉ 100%, còn dứa Cayenne có thể có tỷ lệ 80 - 90% số cây ra hoa.