NUÔI CÁ RUỘNG

NUÔI CÁ RUỘNG

Nuôi cá, tôm, cua (nuôi thủy sản) trên ruộng lúa là phương thức sản xuất nông nghiệp trên cơ sở kết hợp chặt chẽ giữa trồng trọt và nuôi thủy sản trên cùng một thửa ruộng. Ruộng lúa tạo cho tôm, cua, cá môi trường sống thích hợp và một lượng nhất định thức ăn tự nhiên; cá, tôm, cua tiêu diệt cỏ dại và sâu hại lúa, vật nuôi và cây trồng chung sống có lợi, cùng nhau phát triển, đây là dạng nông nghiệp sinh thái. Cách sản xuất này đơn giản, dễ làm, là hướng đi có hiệu quả trong sử dụng tài nguyên đất ruộng, ổn định tăng thu nhập cho nông dân, nên mở rộng ở các vùng cấy lúa.

1. Điều kiện và xây dựng đồng ruộng

 a. Chọn ruộng nuôi

Địa thế bằng phẳng, giữ nước tốt, nguồn nước dồi dào, cấp thoát nước thuận lợi, nước không bị ô nhiễm, thuộc loại đất thịt là tốt nhất. Diện tích mỗi ruộng từ 1000 - 6000m” là vừa, nhỏ quá chất nước không ổn định, lớn quá khó thao tác, quản lý.

b. Xây dựng ruộng nuôi

Đào mương nuôi tạm. Vị trí ở một góc ruộng hoặc rìa ruộng rộng 4 - 6m, sâu 1 - 1,5m, diện tích khoảng 3. 5% diện tích ruộng

Đào mương bao quanh và mương giữa. Mương bao cách chân bờ về phía trong 1m, sâu 0,8 - 1,0m, rộng 3.5m. Nếu là ruộng lớn đào thêm ở giữa ruộng một hình “+” hoặc “#” rộng 1-1,5m, sâu 0,5 - 0,8m. các tấm màng mỏng trùm lên dây Chuẩn bị mạ: Chọn những giống lúa có sức chịu

Tổng diện tích cả 3 loại mương chiếm khoảng 15 - 20% diện tích đất ruộng. Lấy đất đào mương để đắp bờ ruộng cho cao và to, phải nện chặt không để nước bị rò rỉ, cá tôm cua sẽ bị mất. Các cửa cống cấp thoát nước phải chắn bằng xăm hoặc lưới thích hợp, nền công phải đầm chặt.

c. Nếu nuôi cua phải dùng lưới chắn bằng màng mỏng nilông

Đóng cọc gỗ xung quanh ruộng, cọc cao hơn mặt bờ 40 - 50cm, dùng dây thép buộc nối các đầu cọc vào thép cho rũ xuống đất thành hai lớp rồi vùi sâu trong đất bở 15-20cm.

Chắn bằng tấm nhựa fivrôximăng, vv... đầu d vùi xuống đất 15 - 20cm, đầu trên cao hơn mặt đất ít nhất 40cm, 4 góc lượn hình cung.

d. Cấy lúa

Cày bừa bón phân: Ruộng phải được cày bừa kỹ và bón lót đầy đủ. Nên dùng các loại phân hữu cơ có tác dụng lâu dài như phân chuồng, phân bánh, tính lượng phân bón đủ cho lúa suốt thời kỳ sinh trưởng làm chuẩn. Rắc đều phần trong ruộng trước khi cấy, sau đó cho nước vào ruộng.

Chuẩn bị mạ:chọn những giống lúa có sức chiệu phân bón cao, thân lá cứng khó đổ, kháng bệnh tốt, chất lượng gạo ngon, năng suất cao, Gieo mạ đảm bảo mạ khoẻ và đều.

Tiêu độc: Trước khi cấy 2 - 3 ngày rắc thuốc tiêu độc loại tốt để diệt trừ mầm bệnh hại lúa và phòng trọ sâu bệnh phát sinh.

Cấy: Áp dụng cây nước nông, hàng cách hàng 20 - 33cm, khóm cách khóm 11,6 - 13,2cm. Chân bờ ruộng và vẹn mương có thể cấy dày hơn để phát huy ưu thế hàng biên. Nói chung mật độ cây 7500 khóm/sào (1 sào = 360m).

2. Các mô hình nuôi chủ yếu

a, Nuôi cá thịt trong ruộng lúa

Nuôi các giống cá chép, diệc, rô phi... có chất lượng tốt là chính. Mật độ thả cá chép cỡ 100 - 150g/con thả 100 con/sào, hoặc cá diếc, cá mè vinh cỡ 40 - 50g/con thả 120 - 150 con/sào; ghép thêm cá mè trắng, mè hoa cỡ giống 50g/con thả 25 - 40 con/sào. Cuối năm thu cá thịt đạt năng suất 1500kg/ha trở lên.

b. Ương cả giống trong ruộng lúa

Mật độ ương cá hương, cá trắm cỏ 750 - 1000 con/sào, hoặc cá diếc, cá mè vinh 1500 con/sào trở lên. Cuối năm có thể thu cá giống cỡ lớn 50 - 100g/con. Năng suất từ 25 đến 40kg/sào.

c. Nuôi tôm càng xanh trong ruộng lúa

Tôm con cỡ 1cm, thả 5 - 6000 con/sào hoặc loại cỡ 2. 3cm, thả 2.000 - 2500 con/sào, sau khi nuôi 4 - 5 tháng đạt năng suất tôm 10 - 15kg/sào, cỡ tôm trung bình 10cm.

d. Nuôi tôm càng nước ngọt

Mỗi sào thả 1kg tôm ôm trứng hoặc 10.000 - 15000 con tôm giống cỡ 1cm, cuối năm có thể thu tốt thịt 7-10kg/sào loại cỡ trung bình 6cm.

e. Ương cua giống

Cỡ ấu thể mắt to 70.000 - 80.000 con/kg thả 0,15 0,25 kg/sào tức 25 - 40.000 con/sào. Cỡ cua con thời kỳ 3 . 5 thả 10.000 - 15.000 con/sào sau 4 - 5 tháng đạt cỡ cua giống 120 - 200 con/kg, năng suất 5.000 - 7000 con/sào.

f. Nuôi cua thịt

Cơ cà ra 150 - 200 con/kg, thả 250 con/sào cỡ giống 3000 - 6000 con/kg thả 500 - 600 con/sào là vừa. Tới mùa thu hoạch, loại giống đầu đạt 125 • 150g/con. loại giống nhỏ sau đạt khoảng 100g/con. Năng suất cua đạt TB 15kg/sào, cao 20kg/sào.

g. cá - tôm • cua trong ruộng lúa

Nếu nuôi cua hoặc tôm làm chính có thể ghép thêm cá mè trắng, mè hoa; nếu nuôi cá làm chính thì có thể thả lẫn một ít tôm càng nước ngọt ôm trứng. Cần chú ý phòng tránh quan hệ cạnh tranh thức ăn và quan hệ sát hại lẫn nhau giữa chúng. Tùy tình hình cụ thể mà quyết định cỡ giống và mật độ thả giống.

h. Nuôi đặc sản trong ruộng lúa

Gần đây phát triển nhiều chủ yếu nuôi cá chạch đồng, nuôi lươn, nuôi ếch bò, ếch đồng ở ruộng và rái cá (Có khu nuôi riêng biệt).