Sự Chăm Chú ( Chúng Ta Không Chú Ý Đến Sự Nhàm Chán )

Nguyên tăc #4 : Sự Chăm Chú ( Chúng Ta Không Chú Ý Đến Sự Nhàm Chán )

Lúc đó khoảng 3 giờ sáng, tôi giật mình thức giấc vì ánh đèn quét ngang tường phòng khách. Dưới ánh trăng tôi có thể nhìn thấy thân hình cao 1,8m của 1 người đàn ông mặc áo choàng, một tay cầm đèn pin đang lục soát trong nhà chúng tôi. Tay kia hắng cằm 1 thứ gì đó bằng kim loại, lóe lên ánh sáng bạc. Bộ não đang buồn ngủ của tôi ngay tức khắc bị đánh thức 1 cách thô bạo, nó cảnh báo cho tôi biết rằng, nhà tôi sắp bị 1 gã trẻ hơn tôi,to lớn hơn tôi, và có súng trong tay ăn trộm. Tim tôi đập nhanh đầu gối run lẩy bẩy, tôi run rẩy với lấy cái điện thoại gọi cảnh sát, rồi bật đèn đi đến canh gác bên ngoài phòng bọn trẻ và cầu nguyện. Thật kỳ diệu, một xe cảnh sát ở ngay gần đó và bấm còi chỉ trong 1 phút ngay sau khi tôi gọi điện. Tất cả diển biến quá nhanh khiến kẻ chuẩn bị tấn công nhà tôi phải chạy trốn, bỏ lại chiếc xe của hắn trên đường, động cơ xe vẫn đang hoạt động. Hắn ta nhanh chóng bị bắt.

Trải nghiệm đó chỉ kéo dài 45 giây, nhưng mọi chi tiết của nó vẫn mãi in sâu trong trí nhớ tôi, từ đường nét chiếc áo khoác của gã thanh niên cho đến hình dạng khẩu súng.

Nếu chúng ta tập trung chú ý thì việc học tập có tốt hơn không?

Câu trả lời thật ngắn gọn: Bạn có thể tin chắc là CÓ .

Não tôi hoàn toàn tỉnh táo, chừng nào tôi còn sống thì tôi không thể quên trải nghiệm đó. Bộ não càng chú ý đến các tác nhân kích thích nào đó thì thông tin càng mã hóa  chi tiết hơn – Đã được lưu giữ. Điều đó có liên quan đến nhân viên, sinh viên hay con cái bạn. Một mối liên hệ mạnh mẽ giữa sự chăm chú và việc học tập đã được chỉ ra trong những nghiên cứu về lớp học từ một tram năm trước và cả trong nghiên cứu mới được tiến hành tuần trước. Câu chuyện vẫn nhất quán như thế: Dù bạn là một đứa trẻ chưa đến tuổi đi học đầy háo hức hay một sinh viên năm cuối đang chán ngấy, càng tập trung thì bạn sẽ càng học tốt hơn. Sự chú ý cải thiện khả năng ghi nhớ các tài liệu đọc, tính chính xác và rỏ ràng trong bài viết, môn toán, môn khoa học – mọi loại hình học tập đã từng được kiểm nghiệm

Vì thế tôi đặt ra câu hỏi trong bất kỳ khóa học cao đẳng nào tôi từng giảng dạy: “ Giả sử có một lớp học với sự hứng thú ở mức trung bình, không quá chán cũng không quá say mê. Khi nào bạn bắt đầu xem đồng hồ và mong lớp học kết thúc? “ Luôn có một vài người lúng túng lo lắng, vài người mỉm cười, còn phần lớn thì im lặng. Cuối cùng 1 ai đó thốt lên:

“ Mười phút, Thưa Tiến sĩ Medina “

“ Tại sao lại 10 phút? “, tôi hỏi.

“ Đó là lúc em bắt đầu mật tập trung. Đó là lúc em thắc mắc không biết bao giờ trò tra tấn này mới kết thúc”

Luôn có lời bình luận đầy thất vọng, nhưng một tiết hoc ở bậc cao đẳng vẫn kéo dài 50 phút

Những nghiên cứu đáng tin cậy xác nhận lại thắc mắc không chính thức của tôi: “ Trước khi một phần tư thời gian đầu tiên của một tiết dạy điển hình trôi qua, mọi người thường ghi tên rồi ra về. Vậy nếu việc duy trì được sự chú ý của ai đó đối với bài giảng được xem là một công việc kinh doanh thì sẽ có tỷ lệ 80 % là thất bại. Điều gì đã xảy ra trong khoảng 10 phút đã dẫn đến vấn đề này? Không một ai biết. Bộ não dường như lựa chọn theo một khuôn mẫu thời gian nào đó, và chắc chắn là bị ảnh hưởng bởi cả nền văn hóa và kiểu gen. Thực tế này đã đặt ra một yêu cầu đối với việc giảng dạy và kinh doanh: Tìm cách để đánh thức, và sau đó duy trì sự chú ý của ai đó trong khoảng thời gian nhất định. Nhưng phải làm thế nào

Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta cần phải khám phá vài phần phức tạp trong lĩnh vực thần kinh bao gồm những gì sẽ diển ra trong não khi chúng ta bắt đầu chú ý đến một điều gì đó, tầm quan trọng của cảm xúc và điều hoang tưởng về sự việc đa nhiệm

            Xin hãy chú ý ?

Trong lúc bạn đang đọc đoạn văn này, hàng triệu nơ-ron giác quan trong não bạn đang hoạt động đồng thời, và tất cả đều mang thông điệp, mỗi thông điệp đều cố gắng thu hút sự chú ý của bạn. Chỉ một số là thành công trong việc thâm nhập vào nhận thức của bạn, số còn lại là bị lờ đi một phần hoặc toàn bộ

Thật đáng kinh ngạc, bạn sẽ dể dàng thay đổi được sự cân bằng này, song thừa nhận dể dàng được phát tới nhiều thông điệp bạn từng bỏ qua trước đây. ( Khi đang đọc câu này, bạn có thể cảm nhận được bạn đang đặt khuỷu tay ở đâu không ?) Nhưng thông điệp thu hút sự chú ý của bạn được kết nối với trí nhớ mối quan tâm và nhận thức.

            Mắc mồi vào lưỡi câu

Sau 9 phút 59 giây, sự chú ý của người nghe sẵn sàng tuột xuống mức zero, nếu không nhanh chóng hành động, sinh viên sẽ lần lượt đầu hàng trong cuộc vật lộn nổ lực để ở lại với tôi. Điều họ cần là gì? Không nên đưa ra một thông tin cùng loại nữa. Điều đó giống như con ngỗng bị nghẹn thức ăn và không có cơ hội để tiêu hóa. Họ cũng không cần một gợi ý hoàn toàn không phù hợp kéo họ ra khỏi mạch suy nghỉ, khiến cho dòng chảy thông tin dường như bị đứt mạch, trở nên lộn xộn và tầm thường. Họ cần 1 điều gì đó thật lôi cuốn khiến họ vượt qua rào cản 10 phút để sang một vùng đất mới -  một điều gì đó kích hoạt phải đứng định hướng về phía người nói và nắm bắt được các chức năng thực thi mang lại việc học tập hiệu quả

Bạn có biết điều gì có thể lôi cuốn không? Chắc chắn là bạn biết. ECS – các tác nhân kích thích tràn đầy cảm xúc. Vậy mỗi phân đoạn 10 phút trong bài giảng của mình,, tôi quyết định để cho người nghe 1 khoảng giải lao từ một đưòng ống thông tin và gửi cho họ một ECS có liên quan mà tôi gọi là chiếc lưỡi câu và hầu hết các lưỡi câu thành công đều tuân theo ba nguyên tắc sau đây :

• Lưỡi câu phải kích hoạt được cảm xúc. Nỗi sợ hãi, nụ cười, niềm vui, sự luyến tiếc, sự ngờ vực – toàn bộ bậc thang cảm xúc kích thích đều mang lại hiệu quả
• Lưỡi câu phải thích hợp, không thể chỉ là bất kỳ câu chuyện hay giai thoại nào. Nếu cứ mỗi 10 phút, tôi đơn thuần kể chuyện cười hay đưa ra một giai thoại nào đó không thích hợp thì bài giảng của tôi trở nên rời rạc. Hoặc tệ hơn : Người nghe bắt đầu nghi ngờ động cơ của tôi ; họ dường như cảm thấy rằng, tôi đang cố gắng mua vui cho họ với cái giá mà họ phải trả cho tôi để cung cấp thông tin. Người nghe thật sự rất giỏi phát hiện ra sự thiều tổ chức
• Lưỡi câu phải nằm ở giữa 2 môđun. Tôi phải đặt nó ở cuối mỗi 10 phút, xem lại, tóm tắt, bài giảng nhắc lại 1 khía cạnh trong nội dung, hoặc tôi có thể bố trí nó ở đầu mô-đun, mong đợi, giới thiệu kiến thức mới, giới thiệu trước một số khía cạnh của nội dung. Tôi nhận thấy bắt đầu một bài giảng với một lưỡi câu mong đợi phù hợp với kiến thức của cả buổi là cách tốt nhất để thu hút được sự chú ý của lớp học.

Mỗi lần làm 1 việc thôi

Não là một bộ xử lý liên tục, không thể chú ý đến hai thứ trong cùng một thời điểm, Doanh nghiệp và trường học đều để cao sự làm việc đa nhiệm, nhưng nghiên cứu chỉ rỏ ràng, điều đó làm giảm năng suất làm việc và gia tăng sai sót. Hãy cố gắng tạo ra một vùng, không bị cắt ngang trong suốt 1 ngày, tắt e-mail, điện thoại, chương trình IM hoặc Blackberry – để thử xem bạn có làm được nhiều việc hơn không.

Não cần được giải lao

Nhu cầu của chúng ta đối với sự ngắt ngang cố định thời gian nhắc tôi nhớ đến 1 bộ phim có tựa đề Mondo Cane ( Bộ phim tài liệu Italia ) Trong phim : Những người nông dân vỗ béo ngỗng để làm pa-tê gan ngỗng. Họ dùng cai que ấn thật mạnh, để nhồi thức ăn xuống họng những con vật tội nghiệp này. Khi các con vật muốn nôn 1 thanh sắt bằng đồng nhanh chóng thít lấy cổ nó, giử thức ăn lại bên trong đường tiêu hóa. Bị tắc hết lần này đến lần khác, sự dư thừa chất dinh dưỡng cuối cùng cũng tạo 1 lá gan đầy ứ, làm thỏa mãn mọi đầu bếp trên thế giới. Đương nhiên việc đó không nghĩa lý gì vỗ béo các chú ngỗng – những con vật này hy sinh vì lợi ích thiết thực

Việc liên hệ quá nhiều thông tin mà lại không đủ thời gian cần thiết để liên kết các luận điểm của chúng lại với nhau. Nhồi nhét quá mức mà lại tiêu hóa được rất ít. Điều này không mang lại lợi ích gì cho người nghe, những người mà việc học tập của họ thường bị hy sinh nhân danh ‘’ Lợi ích thiết thực ‘’   

Ở một mức độ nào đó, điều này có thể hiểu được. Hầu hết các chuyên gia, giáo sư,  tiến sĩ ,giáo viên khá quen thuộc với đề tài của mình nên họ quên đi mất cảm giác là một người tập sự, học sinh, sinh viên. Dù có nhớ, các chuyên gia cũng phát chán với việc phải nhắc đi nhắc lại những điều cơ bản. Dường như họ quên rằng thông tin đó mới mẻ với chúng tôi, và chúng tôi cần thời gian để tiêu hóa nó, cũng có nghĩa là cần những khoảng giải lao đều đặn. Thật sự, việc thành thạo chuyên môn không đảm bảo cho khả năng giảng dạy tốt !

Theo sách dịch Luật Trí Não ( Brain Rules )