Kỹ Thuật Trồng và Chăm Sóc, Xử Lý Ra Hoa Cây Dứa
KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC DỨA
Kỹ thuật trồng dứa - Thời vụ trồng
Thời vụ trồng dứa thích hợp ở mỗi vùng phụ thuộc vào điều kiện khí hậu có liên quan đến chất lượng chồi giống và thời gian ra hoa. Ở miền Bắc có 2 thời vụ trồng chủ yếu là vụ xuân (tháng 3 - 4) và vụ thu (tháng 8 - 9).
Trồng vụ xuân cây sinh trưởng gặp thời tiết ấm áp, có mưa, thuận lợi cho việc tích lũy dinh dưỡng để ra hoa sớm và cho quá to. Trồng vụ này nên trồng những chồi già và lớn, cuối năm có thể ra hoa thuận lợi. Nếu trồng chồi non và nhỏ, cây cũng ra hoa nhưng không đều và quả nhỏ.
Trồng vụ thu thời gian đầu thuận lợi cho sinh trưởng, nhưng sau đó gặp mùa đông lạnh cây tạm ngừng sinh trưởng, một số chối già có thể ra hoa nhưng quả nhỏ. Vì vậy trồng vụ này nên trồng chồi non để năm sau ra hoa tốt hơn. Trồng vụ thu có thuận lợi là số lượng chồi giống thường nhiều hơn vụ xuân.
Ở miền Nam nên trồng vào đầu mùa mưa, từ tháng 4 - 6. Đến cuối năm cây lớn gặp thời tiết tương đối khô và lạnh, ngày ngắn, cây ra hoa thuận lợi và thu hoạch quả và tháng 5 - 6 năm sau.
Riêng ở miền Trung nên trồng vào 2 thời gian là tháng 4 - 5 vào tháng 10 - 11. Trong các tháng 6 - 8 do ảnh hưởng của gió Tây Nam khô nóng nên cây sinh trưởng chậm, cần phải chăm bón kỹ hơn.
Chọn đất và làm đất trồng
Đất trồng dứa cần có kết cấu nhẹ, đảm bảo thoát nước tốt, mực nước ngầm thấp và hơi dốc. Với yêu cầu này, các vùng đồi thoai thoải của trung du phía Bắc và Đông Nam bộ được coi là vùng đất lý tưởng cho cây dứa.
Ở đồng bằng sông Cửu Long độ cao so với mặt biển thấp, mặt đất gần mạch nước ngầm, lại chịu ảnh hưởng của quá trình phàn hóa nên muốn trồng dứa tốt phải đào mương lên líp cao, tốn đất và tăng chi phí.
Ngoài ra cần chú ý độ chua của đất. Nhóm dứa Cayenne ít chịu chua hơn các nhóm Queen và Spanish. Vì vậy đất quá chua (pH dưới 5) nếu muốn trồng dứa Cayenne phải bón vôi.
Ở vùng đồi có độ dốc cao nên trồng thành hàng theo đường đồng mức. Ở dưới mỗi hàng dứa có thể trồng một hàng cây cốt khí hoặc muồng để hạn chế xói mòn đất, che bóng cho quả khỏi rám nắng và góp phần cải tạo đất.
Việc làm đất có thể là cày xới toàn bộ diện tích hoặc theo từng hàng. Nếu phải đào mương lên lớp thù trồng theo từng hốc nhỏ.
Một công việc tương đối khó khăn khi làm đất là phá hủy cây dứa cũ để trồng lại đợt khác. Khối lượng thân lá dứa tương đối lớn, từ 100 - 200 tấn/ha, lại có nhiều xơ, khó phân hủy, vì vậy nếu diện tích ít có thể dùng dao băm thành từng đoạn nhỏ rải xuống ruộng để làm phân. Diện tích lớn phải dùng máy bừa có răng đĩa đế bám chặt cây. Ở các nông trường có diện tích trồng lớn, người ta thiết kế lô trồng theo kiểu bàn cờ, có trục đường chính cho xe cơ giới và hệ thống đường ngang cho xe thô sơ và người đi.
Xử lý chối
Xử lý chồi nhằm mục đích cho cây nhanh bén rễ, phát triển và phòng ngừa sâu bệnh. Trước khi trồng cắt bỏ các lá khô ở gốc. Nhúng ngập 1/3 chồi từ phía gốc vào dung dịch thuốc sâu Pyrinex, Basudin, Vomoca, Oncol, để phòng trừ rệp và tuyến trùng hại
rễ. Hoặc ngâm chồi trong nước nóng 55°C (3 sôi + 2 lạnh) trong 15 - 20 phút.
Để dễ đi lại chăm sóc và thu hoạch, dứa thường được trồng theo hàng kép, tức là trồng thành từng bằng 2 hàng một. Khoảng cách giữa các bằng khoảng 80cm, giữa 2 hàng trên bảng là 40cm, trên hàng cây cách nhau 30cm. Với cách trồng và khoảng cách này, mật độ khoảng 55.000 cây/ha. Để tăng mật độ trên 60.000 cây/ha, trên một băng có thể trồng 3 hàng, khoảng cách giữa các hàng cũng là 40cm. Tuy vậy do có 3 hàng nên việc làm có khó khăn hơn và quả ở hàng giữa thường nhỏ hơn 2 hàng bên.
Ở đồng bằng sông Cửu Long trồng theo từng líp nên thường không chia thành bằng mà trồng khoảng cách cây đều nhau, khoảng 50 - 60cm, mật độ 20.000 - 30.000 cây/ha.
Dứa tuy là cây chịu hạn khá, có thể trồng trọt ở những nơi đất khô cằn và các vùng đất dốc nhưng vẫn rất cần nước để sinh trưởng phát triển, cho năng suất cao và phẩm chất tốt. Ở những vùng có mùa khô rõ rệt như phía Nam và các vùng đồi dốc yêu cầu tưới nước và giữa ẩm cho dứa càng phải chú ý.
Ở đồng bằng sông Cửu Long, đất thấp trồng dứa trên từng líp có mương nên việc tưới nước khá thuận lợi. Dùng gầu vảy hoặc máy bơm đặt trên xuống lấy nước ngay từ mương lên. Có nước mương làm ẩm chân đất nên ngay trong mùa khô mỗi tháng cũng chỉ cần tưới dăm ba lần không khó khăn lắm.
Phủ đất ruộng dứa cũng là biện pháp được quan tâm, áp dụng không những để giữ ẩm cho đất trong mùa khô, mà còn chống úng và chống xói mòn đất trong mùa mưa, hạn chế cỏ dại, góp phần tăng năng suất dứa rõ rệt. Dùng màng phủ nylông màu đen phủ lên đất giữa 2 hàng dứa. Cũng có thể dùng rơm rác, cỏ khô để phủ, đồng thời cung cấp thêm chất mùn cho đất. 1. Tỉa chồi. - Đối với cây dứa, tỉa chồi là biện pháp cần thiết để tăng năng suất quả, nhất là với các giống nhóm Queen và Spanish thường ra nhiều chồi, tranh chấp dinh dưỡng của quả
Chồi cần tỉa bỏ trước hết là chồi ngọn và chồi cuống vì những chồi này không dùng làm giống. Việc tỉa chồi cuống tương đối đơn giản, chỉ cần dùng tay hoặc dao tách nhẹ ra khỏi cuống từ phía trên xuống. Riêng với chồi ngọn nếu bé trực tiếp sẽ ảnh hưởng đến quả, tạo ra vết thương dễ làm thối quả, nếu không cẩn thận có thể làm gãy cả quả.
Trừ cỏ
Trên ruộng trồng dứa cỏ dại thường phát triển nhiều, ảnh hưởng rất lớn đến sự sinh trường của cây. Các loại hoá chất trừ cỏ dứa dùng hiện nay là các chất Ametryn (có các thuốc Ametrex, Gesapax), chất Atrazin (các thuốc Atranex, Mizin), chất Dịuron (các thuốc Ansaron, Maduron) và chất Paraquat (thuốc Gramoxon, Pesle). Các thuốc trên đều phải phun sau khi làm đất lần cuối trước khi trồng dứa hay sau khi trồng dứa cây cỏ còn nhỏ. Riêng chất Paraquat chỉ phun lên cỏ trước khi làm đất, không phun trên ruộng đã có dứa vì sẽ làm cháy lá.